Daha önce sunucu ya da iş istasyonu için bellek satın almadıysanız; ilk bilmeniz gereken, standart masaüstü ve dizüstü sistem belleklerinden oldukça farklı olduklarıdır. Bu özellikler çeşitli üreticiler tarafından sunulan çevrim içi tarama programları ile belirlenemeyebilir. Ya da genellikle kurumsal kullanımda olan sunucu ya da iş istasyonu sistemlerine sistem yöneticileri bu tür uygulamaların kurulmasını uygun bulmamaktadır. Bu nedenle sunucu ya da iş istasyonu gibi kurumsal sistemlerde bellek satın alırken sistem ya da anakart üretici kılavuzlarında verilen bilgiler doğrultusunda ürün alınması tavsiye edilmektedir. Kullanıcılar tarafından sıkça karşılaşılan sunucu ve iş istasyonu belleği ile ilgili durumlar ile ilgili bilgileri yazının devamında bulabilirsiniz.

ECC bellek,  Non-ECC bellek karşılaştırması

Sunucu ve iş istasyonu sistemlerinde; kritik önemdeki uygulamalarda kullanıldıkları için, sistem ve uygulama güvenliğini en üst seviyeye çıkarmak ve olası program çökmelerini önlemek için hata kontrolü gibi ek özelliklere sahip bellek çözümleri kullanılmaktadır. ECC (Error Checking and Correction) olarak adlandırılan bu bellekler ile bellek üzerindeki verinin bütünlüğün kontrol edilerek, çakışma vb sonucu ortaya çıkan tek-bit (single-bit) hataların düzeltilmesini sağlar. Elbette Non-ECC bellekler de sistemlerde sorunsuz çalışan uyumlu çözümlerdir ancak kurumsal sistemlerde yüksek güvenilirlik ve düşük arızalanma süresi elde etmek için kurumsal kullanıcılar tarafından ECC bellekler tercih edilmektedir.

En sık karşılaşılan sorun, ECC ve Non-ECC belleklerin birlikte kullanılmasıdır. Örneğin ECC ve Non-ECC desteğine sahip bir sistem Non-ECC bellekler ile kullanıma sunulmuş olabilir. Kullanıcılar bu sisteme ECC bellek alıp taktıklarında, nadiren sistem sorunsuz biçimde çalışmaya devam edecektir. Böylesi bir durumda çoğunlukla sistem açılış sırasında hata verecek ve çalışmayacaktır.

Diğer bir durumda sistemin anakartın ya da işlemcinin ECC bellek desteği olmamasıdır. Böyle bir durumda da nadiren de olsa sistem ECC işlevini devre dışı bırakarak çalışmaya devam eder. Ya da uyumsuzluk nedeni ile sistem açılış sırasında hata verecek ve açılmayacaktır.

Benzeri durumlar ile karşılaşılmaması için sistem, anakart ya da işlemci teknik özelliklerinin dikkatlice gözden geçirilmesi ve eğer mevcut ise detaylı kullanım ve bakım kılavuzlarının incelenmesi en doğrusu olacaktır.

Registered ve Unbuffered Bellekler

Registered bellek (RDIMM), Unbuffered (UDIMM) olarak adlandırılan standart belleklerden farklı, daha gelişmiş özelliklere sahip bir bellek türüdür. Sistemin bellek kontrolcüsü ile modülün DRAM bileşeni arasında işlenen veriyi bir saat devri (clock cycle) süresince önbellekleyen register (kayıt) işlevine sahiptir. Bu da, ilgili bileşenler üzerindeki elektrik yükünü azaltır ve küçük bir performans düşüşü karşılığında sistemlerin unbuffered belleklere göre çok daha yüksek bellek kapasitesi adresleyebilmelerine imkan tanır. Tüm Registered bellek modülleri aynı zamanda ECC bellek oldukları için ECC belleklerin tüm işlevlerini de desteklerler. Tıpkı ECC belleklerde olduğu gibi işlemci ve anakart desteği sınırlamaları nedeni ile Registered bellekler de tüm sistemlerde kullanılamaz. Aksi durumda sistem açılış hataları ortaya çıkar. Ayrıca Registered ve Unbuffered bellek desteğine sahip sistemlerde bu iki bellek türünün bir arada kullanılması mümkün değildir. Bu tür sistemlerde tamamı Registered ya da Unbuffered bellek modülleri kullanılması gereklidir.

Bellek Rankı

Bellek modülleri single (1), dual(2), quad(4) ya da octal(8) rank olabilirler. Standart masaüstü sistemlerde bu bir sorun oluşturmamaktadır. Ancak özellikle Registered destekli sistemlerde rank sınırlamaları nedeni ile sorunlar ile karşılaşılabilmektedir. En sık karşılaşılan durum; quad ya da octal rank belleklerin yüksek rank değerleri nedeni ile sistem bellek yuvalarına hangi sayıda ve ne şekilde takılması gerektiğinin belirlenmesidir. Rank değeri yüksek olan bellek modülleri; sisteme takılabilecek bellek sayısını belirler. Örneğin 6 yuvaya sahip bir sistemde, quad-rank bellek modülleri ile sadece 4 yuva kullanılabilir durumda olabilir. Yüksek rank değerine sahip bellekler sistem bellek bant genişliğini de etkiler, daha yüksek rank değerine sahip modüller takıldığında sistem buna uyum sağlayarak daha düşük bellek hızlarında çalışır.  Yüksek kapasiteli single ya da dual rank belleklerin bulunamadığı ya da sistem ile uyumlu olmadığı, yani hız yerine kapasiteye ihtiyaç duyulan durumlarda kullanıcılar yüksek rank değerine sahip bellekler ile hızdan taviz vererek yüksek kapasite elde edebilirler.

Load-Reduced bellekler (LRDIMM)

LRDIMM bellekler; Registered belleklerin daha gelişmiş halidir denilebilir. Elektrik yükünü daha da düşüren özel bir bellek yongasına sahiptirler. Bunun sonucu olarak rank sınırlamaları ortadan kaldırılması ya da en aza indirilmesi mümkün hale getirilmiştir. Bu sayede performanstan ödün vermeden son derece yüksek bellek kapasiteleri elde edilebilir hale gelmiş, uyumlu sistemlerin tüm bellek yuvalarının doldurmadan da yüksek kapasitelere erişim imkanı ortaya çıkmıştır.  Unbuffered bellekler ile Registered bellekler arasında olduğu gibi LRDIMM bellekler de diğer bellekler ile bir arada kullanılamazlar. Aksi durumda sistem açılış sırasında hata verecek ve açılmayacaktır.

Fiziksel Boyutlar

Sunucu ve iş istasyonlarında kullanılan, özellikle RDIMM ve LRDIMM bellekler standart belleklere göre daha yüksek ya da kalın olabilirler. Üzerlerinde daha fazla bileşen yer aldığından; çok fazla aktif bileşen içeren bu modüllerde oluşan ısının dağıtılması için soğutucular bulunur. Sunucu ya da iş istasyonu ana kartları ya da bellek kızakları (riser) üzerinde yer alan bellek yuvalarının yerleşimine bakarak kullanılabilecek bellekler ve yerleşimleri hakkında karar vermek mümkündür. Büyük işlemci soğutucuları ya da bellek yüksekliğini sınırlayan başka bileşenler bulunan sistemlerde VLP (Very Low Profile) adı verilen daha alçak profile sahip modüller kullanılması zorunlu olabilmektedir.

BIOS Güncellemeleri

Son kullanıcılar tarafından günlük işler için kullanılan masaüstü ve dizüstü sistemlerde eski BIOS ile çalışma bir sorun oluşturmaz. Ancak sunucu ve iş istasyonu sistemlerinde en güncel BIOS kullanılması en iyi performansı elde etmeyi sağlar. Bellek gibi sistem bileşenlerindeki yenilikler, yapılan BIOS güncellemeleri ile desteklendiğinde, sistemler daha yüksek bellek kapasitesi desteği gibi özellikler ile güçlendirilmiş hale gelmektedir.