Bilgisayarınızda yeterli bellek olmadığında neler olduğunu biliyorsunuzdur. Sabit diskin daha fazla çalıştığını duyarsınız, işlem yapılıyor sembolleri olan kum saati yada kol saati ekranda daha uzun kalmaya başlar. Bilgisayarınız daha yavaş çalışmaya başlar, bellek hataları daha sık ortaya çıkar ve bazen bir uygulamayı kapatmadan yada sona erdirmeden başka bir uygulama açamaz hala gelirsiniz.
Belleğinizin yeterli olup olmadığını yada belleğinizden daha fazla yarar yararlanmak için ne yapmanız gerektiğine nasıl karar vereceksiniz? Ve eğer daha fazla belleğe ihtiyacınız varsa acaba ne kadar daha bellek eklemelisiniz? Şu bir gerçek ki bellek ihtiyacınız; sistem bileşenlerinize, yaptığınız işlemlere, kullandığınız programlara ve işletim sisteminize bağlıdır. Kişisel bir bilgisayar ile bir sunucunun kullanım alanları ve dolayısıyla bellek ihtiyaçları farklıdır, bu nedenle bellek ihtiyaçlarını bu iki başlık altında açıklamayı uygun bulduk.
Kişisel Bilgisayar İçin Bellek Gereksinimleri
Masaüstü bilgisayar kullanıyorsanız, bellek ihtiyacınız kullandığınız işlerim sistemine ve uygulamalara bağlıdır. Günümüzde kelime işlem ve hesap tablosu oluşturma programlarını çalıştırmak için en az 32 MB belleğe ihtiyaç vardır. Ancak yazılım ve işletim sistemi geliştirticileri ürünlerinin özelliklerini sürekli olarak arttırmaktadır, bu da daha fazla bellek ihtiyacı anlamına gelmektedir. Günümüzde yazılım firmaları bellek kapasitesinin en az 128MB olması gerektiğini belirtmektedirler. Grafik sanatları, yayıncılık ve multimedya uygulamaları için kullanılan bilgisayarlar için tavsiye edilen bellek miktarı 256MB’dır. Ancak bu tür uygulamalarda en iyi performansı almak için en az 512MB bellek kullanılmaktadır.
Aşağıdaki grafik masaüstü bilgisayarınız içim gerekli olan bellek miktarına karar vermenize yardım edecektir. Grafik işletim sistemine göre ve yapılan işleme göre ikiye ayrılmıştır. Önce kullandığınız işletim sistemini, ardından en sık kullandığınız uygulamaları seçiniz.
MASAÜSTÜ BİLGİSAYARLAR İÇİN BELLEK GEREKSİNİMLERİ
|
WINDOWS® XP |
||
|
Windows XP yazılımları daha hızlı çalıştıracak biçimde geliştirilmiştir. Notebook ve laptop kullanımına uygun olarak tasarlanmıştır. Windows XP kullanıcıların, uygulamalardan daha yararlanmalarını sağlamaktadır. Windows XP geleceğe yönelik olarak tasarlanmıştır, günümüzdeki ve gelecekteki uygulamalarla en iyi şekilde çalışacaktır. Temel: 64MB – 128MB |
||
|
Yönetim ve Hizmet |
Düşük – Kelime işlem, e-posta, veri girişi |
64MB – 96MB |
|
Orta – Faks/iletişim, veritabanı yönetimi, hesap tabloları, bir defada en fazla 2 uygulama açık durumda |
64MB – 128MB |
|
|
Yoğun – Karmaşık dokümanlar, kayıt, iş grafikleri, sunum yazılımları,network bağlantısı. |
96MB – 256MB |
|
|
Yönetici ve Analistler |
Düşük – Teklif, rapor, hesap tabloları, iş grafikleri, veritabanları, sunumlar, zaman çizelgeleri. |
64MB – 96MB |
|
Orta – Karmaşık sunumlar, satış/Pazar analizleri, proje yönetimi, internet erişimi |
96MB – 128MB |
|
|
Yoğun – İstatistiksel uygulamalar, büyük veritabanları, araştırma/teknik analizler, karmaşık sunumlar, video konferans. |
128MB – 512MB |
|
|
Mühendis ve Tasarımcılar |
Düşük – Sayfa Düzeni, 2-4 renkli çizimler, basit imaj işleme, basit grafikler. |
96MB – 128MB |
|
Orta – 2D CAD, render işlemi, multimedya sunumları, basit fotoğraf – işleme, Web sitesi çalışmaları |
128MB – 512MB |
|
|
Yoğun – Animasyon, karmaşık fotoğraf işleme, gerçek zamanlı video kaydı, 3D CAD, katı modelleme, sınırlı veri analizi |
256MB – 1GB |
|
|
WINDOWS® 2000 PROFESSIONAL |
||
|
Windows 2000 Professional yazılımları daha hızlı çalıştıracak biçimde geliştirilmiştir. Notebook ve laptop kullanımına uygun olarak tasarlanmıştır. Windows 2000 Professional kullanıcıların, uygulamalardan daha yararlanmalarını sağlamaktadır. Windows 2000 Professional geleceğe yönelik olarak tasarlanmıştır, günümüzdeki gelecekteki uygulamalarla en iyi şekilde çalışacaktır. Temel: 64MB – 128MB |
||
|
Yönetim ve Hizmet |
Düşük – Kelime işlem, e-posta, veri girişi |
64MB – 96MB |
|
Orta – Faks/iletişim, veritabanı yönetimi, hesap tabloları, bir defada en fazla 2 uygulama açık durumda |
64MB – 128MB |
|
|
Yoğun – Karmaşık dokümanlar, kayıt, iş grafikleri, sunum yazılımları,network bağlantısı. |
96MB – 256MB |
|
|
Yönetici ve Analistler |
Düşük – Teklif, rapor, hesap tabloları, iş grafikleri, veritabanları, sunumlar, zaman çizelgeleri. |
64MB – 96MB |
|
Orta – Karmaşık sunumlar, satış/Pazar analizleri, proje yönetimi, internet erişimi |
96MB – 128MB |
|
|
Yoğun – İstatistiksel uygulamalar, büyük veritabanları, araştırma/teknik analizler, karmaşık sunumlar, video konferans. |
128MB – 512MB |
|
|
Mühendis ve Tasarımcılar |
Düşük – Sayfa Düzeni, 2-4 renkli çizimler, basit imaj işleme, basit grafikler. |
96MB – 128MB |
|
Orta – 2D CAD, render işlemi, multimedya sunumları, basit fotoğraf – işleme, Web sitesi çalışmaları |
128MB – 512MB |
|
|
Yoğun – Animasyon, karmaşık fotoğraf işleme, gerçek zamanlı video kaydı, 3D CAD, katı modelleme, sınırlı veri analizi |
256MB – 1GB |
|
|
WINDOWS® 98 |
||
|
Windows 98, temel uygulamalar için 16 – 32 MB kapasiteye ihtiyaç duyar. Testler 64MB ve daha üzeri bellek takıldığında performansta %45 – 65 artış olduğunu göstermektedir. Temel: 32MB – 64MB Optimal: 128MB – 256MB |
||
|
Öğrenciler |
Düşük – Kelime işlem, e-posta, veri girişi, düşük seviyede Internet kullanımı |
32MB – 64MB |
|
Orta – Ev-ofis uygulamaları, oyunları, internet araştırmaları, imaj yükleme, hesap tabloları, sunumlar. |
64MB – 128MB |
|
|
Yoğun – Video gibi multimedya uygulamaları, grafikler, müzik, ses tanıma, tasarım, karmaşık imajlar |
128MB – 384MB |
|
|
Ev Kullanıcıları |
Düşük – Kelime işleme, temel finansal yönetim, e-posta ve düşük seviyede İnternet kullanımı |
32MB – 48MB |
|
Orta – Ev-ofis uygulamaları, oyunları, İnternet araştırmaları, imaj yükleme, hesap tabloları, sunumlar |
48MB – 64MB |
|
|
Yoğun – Video gibi multimedya uygulamaları, grafikler, müzik, ses tanıma, tasarım, karmaşık imajlar |
64MB – 128MB |
|
|
LINUX® |
||
|
Linux işletim sistemi giderek artan bir popülarite ile bir Microsoft Windows alternatifi haline gelmektedir. Çoklu görev – multitasking, sanal bellek – virtual memory, paylaşılabilir dosyalar – shared libraries, istem yükleme, bellek yönetimi, TCP/ IP network – ağ yönetimi ve Unix-tipi sistemler ile uyumlu birçok özelliğe sahiptir. Temel: 48MB – 112MB |
||
|
Yönetim ve Hizmet |
Düşük – Kelime işlem, e-posta, veri girişi. |
48MB – 80MB |
|
Orta – Faks/iletişim, veritabanı yönetimi, hesap tabloları, bir defada en fazla 2 uygulama açık durumda. |
48MB – 112MB |
|
|
Yoğun – Karmaşık dokümanlar, kayıt, iş grafikleri, sunum yazılımları,network bağlantısı. |
80MB – 240MB |
|
|
Yönetici ve Analistler |
Düşük – Teklif, rapor, hesap tabloları, iş grafikleri, veritabanları, sunumlar, zaman çizelgeleri. |
48MB – 80MB |
|
Orta – Karmaşık sunumlar, satış/Pazar analizleri, proje yönetimi, internet erişimi |
80MB – 112MB |
|
|
Yoğun – İstatistiksel uygulamalar, büyük veritabanları, araştırma/teknik analizler, karmaşık sunumlar, video konferans. |
112MB – 512MB |
|
|
Mühendis ve Tasarımcılar |
Düşük – Sayfa Düzeni, 2-4 renkli çizimler, basit imaj işleme, basit grafikler. |
80MB – 112MB |
|
Orta – 2D CAD, render işlemi, multimedya sunumları, basit fotoğraf – işleme, Web sitesi çalışmaları. |
112MB – 512MB |
|
|
Yoğun – Animasyon, karmaşık fotoğraf işleme, gerçek zamanlı video kaydı, 3D CAD, katı modelleme, sınırlı veri analizi. |
240MB – 1GB |
|
|
MACINTOSH� OS |
||
|
Macintosh işletim sistemi belleği diğer işietim sistemlerinden farklı olarak yönetir. System 9.0 kullanıcıları için ne az 48MB yeterlidir. PowerMac ® ile birlikte İnternet uygulamaları yapmak istendiğinde 64 MB ile 128MB arasında bellek kapasitesi gerekmektedir. Temel: 48MB – 64MB |
||
|
Yönetim ve Hizmet |
Düşük – Kelime işlem, e-posta, veri girişi. |
48MB – 64MB |
|
Orta – Faks/iletişim, veritabanı yönetimi, hesap tabloları, bir defada en fazla 2 uygulama açık durumda. |
64MB – 96MB |
|
|
Yoğun – Karmaşık dokümanlar, kayıt, iş grafikleri, sunum yazılımları,network bağlantısı. |
96MB – 128MB |
|
|
Yönetici ve Analistler |
Düşük – Teklif, rapor, hesap tabloları, iş grafikleri, veritabanları, sunumlar, zaman çizelgeleri. |
64MB – 256MB |
|
Orta – Karmaşık sunumlar, satış/Pazar analizleri, proje yönetimi, internet erişimi |
128MB – 1GB |
|
|
Yoğun – İstatistiksel uygulamalar, büyük veritabanları, araştırma/teknik analizler, karmaşık sunumlar, video konferans. |
96MB – 128MB |
|
|
Mühendis ve Tasarımcılar |
Düşük – Sayfa Düzeni, 2-4 renkli çizimler, basit imaj işleme, basit grafikler. |
128MB – 512MB |
|
Orta – 2D CAD, render işlemi, multimedya sunumları, basit fotoğraf – işleme, Web sitesi çalışmaları. |
256MB – 1GB |
|
|
Yoğun – Animasyon, karmaşık fotoğraf işleme, gerçek zamanlı video kaydı, 3D CAD, katı modelleme, sınırlı veri analizi. |
512MB – 2GB |
|
Önemli not: Bu grafikler sıradan masaüstü bilgisayar sistemleri göz önüne alınarak hazırlanmıştır. Daha üst uygulamalar için kullanılan işistasyonu – workstation gibi sistemler 4GB kadar belleğe ihtiyaç duyabilirler. Ayrıca gelecekte yaşanacak teknolojik gelişmelere bağlı olarak bellek ihtiyaçları ve talepleri değişecektir. Zaman içerisinde yazılım firmaları ve işletim sistemi geliştiricileri ürünlerini daha yetenekli hale getireceklerdir. Bu yüzden daha yüksek kapasitede belleklere ihtiyaç duyulacaktır. Ayrıca Kanji gibi alfabe ve karakter setleri Roma tabanlı standart karakter setlerine göre daha yüksek bellek kapasitesi gerektirmektedir.
SERVER – SUNUCU BİLGİSAYARLAR İÇİN BELLEK GEREKSİNİMLERİ
Sunucu bilgisayarın daha fazla belleğe ihtiyaç duyduğu nasıl anlaşılabilir? Bunun için en iyi yöntem ağ -network kullanıcılarını izlemektir . Eğer ağ aracılığıyla yaptıkları e-posta, paylaşılan dosyalar, çıktı alma gibi işlemler daha yavaş gerçekleşmeye başladı ise kullanıcılar durumu mutlaka Ağ Yöneticisine – Network Administrator – bildireceklerdir. Aşağıda sunucu bilgisayarın yeterli belleğe sahip olup olmadığını anlamanız için ipuçları sunulmuştur:
- Sunucunun disk aktivitelerini görüntüleyin. Eğer “swapping” işlemi gerçekleşiyorsa bunun sebebi bellek kapasitesinin yetersiz olmasıdır.
- Bir çok sunucu bilgisayarda işlemci, bellek ve sabit disk kullanım oranlarını gösteren yardımcı programlar bulunur. Bu programlar aracılığıyla sunucuya yeni bir istem geldiğinde ani artışlar olup olmadığını kontrol ediniz.
Sunucunun daha fazla belleğe ihtiyacı olduğu belirlendikten sonra, ne kadar bellek eklenmesi gerektiğine karar vermek için bir kaç faktör gözden geçirilmelidir:
Server – Sunucu hangi işlevleri gerçekleştirmek için kullanılacak (uygulama, iletişim, uzaktan erişim, e-posta, Web, dosya paylaşımı, multimedya, çıktı, veritabanı)?
Bazı sunucular, diğerleri bilgi alışverişi işlemlerini aralıklı olarak yaparken; bellek üzerinde fazla miktarda veri tutmak zorundadırlar. Örneğin tipik bir veritabanı sunucusu birçok veriyi işlemek için daha yüksek kapasitede belleğe ihtiyaç duyar, çünkü istenilen çok sayıdaki veriyi daima kullanıma hazır halde tutarak isteklere cevap verebilmesi için daha hızlı çalışması gerekmektedir. Diğer bir deyişle sıradan bir sunucu ile bir veritabanı sunucu karşılaştırıldığında, sıradan sunucunun daha düşük kapasitede belleğe ihtiyaç duyduğu görülecektir, çünkü asıl istenilen veriyi işlemez sadece karşı tarafa iletir.
Server – Sunucu üzerinde hangi işletim sistemi kullanılacak?
Her server – sunucu işletim sistemi belleği farklı biçimde kullanır. Örneğin, bir ağ işletim sistemi (network operating system (NOS)) olan Novell verileri , uygulama – yönelimli bir işletim sistemi olan Windows NT’den farklı biçimde işler. Sıradan Novell işlevleri olan dosya paylaşımı ve çıktı alma işlevlerine göre Windows NT’nin zengin arayüzü daha fazla bellek kapasitesi gerektirir.
Server – Sunucu’ya bir defada kaç kullanıcı erişecek?
Birçok sunucu bir defada belirli sayıda kullanıcın erişimini sağlamak üzere tasarlanmışlardır. Yapılan testlerde bunu sunucu üzerindeki belleğin kapasitesine bağlı olduğu belirlenmiştir. Zaman içerisinde kullanıcıların sayısı, sunucunun desteklediği en yüksek değeri aştığında sunucu sabit disk üzerindeki sanal belleği (virtual memory) kullanmaya başlar ve performans belirgin biçimde düşer. Geçmişte Windows NT üzerinde yapılan araştırmalar, bellek eklendiğinde sunucunun aynı performansı sürdürerek mevcut kullanıcı sayısının birkaç katı işlemi destekleyecek hale geldiğini göstermektedir.
Server – Sunucu’ya ne çeşit ve kaç adet işlemci takılı durumda?
Bellek ve işlemci sunucunun performansını farklı biçimde etkilerler, ancak birarada çalışırlar. Yeni bellek eklemek; işlemcinin bir defada daha fazla veri işlemesini sağlar. işlemci eklemek ise sistem de daha fazla ve hızlı veri işlenmesini sağlar. Dolayısıyla sunucuya işlemci eklendiğinde bellek de eklenirse, işlemcinin tam kapasite ile çalışmasını sağlanmış olur.
Server – Sunucu’nun yanıt süresi ne kadar önemli?
Bazı sunucularda, örneğin Web yada e-ticaret sunucularında yanıt süresi müşteriyi ve elbette geliri doğrudan etkilemektedir. Bu nedenle, bazı IT Yöneticileri kullanım sırasında oluşacak olası takılmaları önlemek için sunucularına yüksek kapasiteli bellek takmaktadırlar. Çünkü sunucu konfigürasyonları çok fazla değişken içermektedir. Bellek dışında da birçok faktör sunucu performansını etkileyecektir.
Aşağıdaki tablolar iki farklı sunucu bellek arttırım senaryosunu göstermektedir.
SERVER – SUNUCU BELLEK GEREKSİNİMLERİ
|
WINDOWS® 2000 SERVER |
||
|
Tüm iş uygulamalarının en iyi şekilde çalıştırılması için tasarlanmıştır. Windows 2000 Server, büyümekte olan kuruluşlara, kolay yönetilebilir, güvenilir ve İnternet uyumlu çözümler sunmaktadır. En iyi performans ve Windows 2000 Server’ın tüm özelliklerinden yararlanmak için bellek eklenmesi gerekebilir. Windows 2000 Server İnternet uyumludur ve şimdi ve gelecekte hazırlanacak uygulamalar ile uyumlu olarak çalışmak üzere hazırlanmıştır. Temel: 128MB |
||
|
Uygulama Server’ı |
Çok geniş bir kullanıcı grubu tarafından bir yada daha uygulama gerçekleştirilir |
256MB – 4GB |
|
Dizin Server’ı |
Network kaynaklarının merkezi yönetim işlemleri |
128MB – 1GB |
|
Yazıcı Server’ı |
Uygun yazıcıların çıktı alma işlemlerini yönetimi |
128MB – 512MB |
|
İletişim Server’ı |
PBX, Voicemail, Email, ve VPN gibi iltişim işlemlerini yönetimi |
512MB – 2GB |
|
Web Server’ı |
Internet ve intranet çözümleri |
512MB – 2GB |
|
Veritabanı Server’ı |
Çeşitli büyüklüklerde karmaşık veritabanı yönetimi |
256MB – 4GB |
|
LINUX® |
||
|
Linux , geleneksel UNIX sunuculara alternatif olarak geliştirilmiş uygun maliyetli bir sistemdir. Dağıtım türüne (RedHat, Slackware,SuSE) bağlı olarak Linux sunucu platformu özellikleri çok sayıda program, uygulama ve servisi destekleyebilmektedir. Temel: 64MB – 128MB |
||
|
Uygulama Server’ı |
Çok geniş bir kullanıcı grubu tarafından bir yada daha uygulama gerçekleştirilir |
64MB – 4GB |
|
Dizin Server’ı |
Network kaynaklarının merkezi yönetim işlemleri |
128MB – 1GB |
|
Yazıcı Server’ı |
Uyumlu yazıcıların çıktı alma işlemlerini yönetimi |
128MB – 512MB |
|
İletişim Server’ı |
PBX, Voicemail, Email, ve VPN gibi iltişim işlemlerini yönetimi |
512MB – 2GB |
|
Web Server’ı |
Internet ve intranet çözümleri |
512MB – 2GB |
|
Veritabanı Server’ı |
Çeşitli büyüklüklerde karmaşık veritabanı yönetimi |
256MB – 4GB |
Bölüm1 : Bellek Nedir? Anasayfa Bölüm 3 : Belleğe Detaylı Bir Bakış